Duszność, bez względu na jej przyczynę, jest bardzo nieprzyjemnym objawem, który sprawia, że osoba jej doświadczająca może odczuwać lęk o swoje życie. Pamiętaj, że nie jest to choroba sama w sobie, dlatego zawsze trzeba wykonać dodatkowe badania w celu poznania przyczyny dolegliwości.
Czym są duszności?
Duszność to uczucie braku powietrza lub trudności z oddychaniem, które zwykle połączone jest ze wzmożoną pracą mięśni oddechowych. Warto zaznaczyć, że jest to objaw subiektywny, czyli odczuwany przez chorego, ale też taki, który można stwierdzić w badaniach (odchylenia widać m.in. w gazometrii lub pulsoksymetrii). Duszności mogą pojawić się zarówno u osób zdrowych, jak i chorych. Dzieli się je na:
- duszności ostre i przewlekłe,
- duszności spoczynkowe i wysiłkowe.
Objawy duszności to przede wszystkim trudności w złapaniu oddechu, które mogą mieć różne nasilenie. Często towarzyszą im także inne dolegliwości: kaszel, uczucie ucisku lub ból w klatce piersiowej, świsty, odkrztuszanie wydzieliny, krwioplucie. Jeżeli duszności są spowodowane infekcją układu oddechowego, może pojawić się również gorączka.
Duszności u dzieci i dorosłych mogą pojawić się na skutek:
- zmniejszenia pojemności minutowej serca,
- zmniejszenia objętości miąższu płuc, odpowiadającego za wymianę gazową,
- zwężenia dróg oddechowych,
- zmniejszenia poziomu hemoglobiny we krwi,
- zmian chorobowych w miąższu płuc,
- osłabienia mięśni oddechowych,
- zmian metabolicznych (np. w wyniku cukrzycy),
- dużego wysiłku fizycznego,
- silnych dolegliwości bólowych,
- większego zapotrzebowania na tlen,
- dolegliwości związanych ze sferą psychiczną.
Ubezpieczenie na życie i zdrowie
Zapewnij swoim najbliższym poczucie finansowego bezpieczeństwa, gdyby Ciebie zabrakło. Dodatkowo możesz zapewnić sobie pieniądze na wypadek ciężkiego zachorowania (m.in. na raka, cukrzycę, udar) i pobytu w szpitalu.
Duszność spoczynkowa
Duszność spoczynkowa to określenie trudności z oddychaniem, które występują bez wysiłku fizycznego, a więc np. w trakcie spokojnego siedzenia. Dolegliwości związane z dusznością spoczynkową mogą pojawić się nagle lub stopniowo się nasilać. Ten rodzaj duszności obserwuje się przy:
- zaostrzeniu astmy oskrzelowej,
- zaostrzeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP),
- obrzęku płuc,
- zaawansowanej chorobie niedokrwiennej serca.
Duszność wysiłkowa
Duszność wysiłkowa to problemy z oddychaniem, które pojawiają się podczas wysiłku fizycznego. Najczęściej obserwuje się ją w chorobach układu krążenia. Jednakże zdarza się, że występuje również u osób zupełnie zdrowych, podczas bardzo intensywnych ćwiczeń lub wspinaczki wysokogórskiej.
Możliwe przyczyny duszności wysiłkowej to:
- choroba niedokrwienna serca,
- astma oskrzelowa,
- niewydolność krążenia,
- płyn w jamie opłucnej,
- intensywny wysiłek fizyczny,
- początkowe stadium POChP.
Zobacz też: Koronawirus a astma - leczenie astmy w czasie epidemii COVID-19
Duszność psychogenna
Bardzo często duszności pojawiają się na skutek silnego stresu, lęku, depresji lub napadu paniki. Trudności z oddychaniem występują pod wpływem stresującej sytuacji lub po doświadczeniu skrajnych emocji. Niekiedy towarzyszy im uczucie lęku przed śmiercią, przyspieszone bicie serca, ból w klatce piersiowej, wzmożone pocenie się, drżenie ciała, uderzenia gorąca, a nawet zasłabnięcie. Zdarza się, że trudności z oddychaniem spowodowane czynnikiem psychicznym mają postać szybkiego i pogłębionego oddechu (hiperwentylacja).
Inne przyczyny duszności
Inne przyczyny duszności to:
- infekcja układu oddechowego (np. zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, zapalenie krtani),
- ciało obce w drogach oddechowych,
- nowotwór płuc,
- odma opłucnowa,
- niedokrwistość,
- zawał mięśnia sercowego.
Zdarza się także, że duszności pojawiają się na skutek uszkodzenia dróg oddechowych po kontakcie z niebezpieczną substancją chemiczną. Dlatego niektóre osoby, z racji wykonywanego zawodu, powinny pamiętać o zakładaniu specjalnych masek z filtrami.
Atak duszności
Atak duszności wymaga pilnej interwencji medycznej, zwłaszcza gdy trudności z oddychaniem uniemożliwiają mówienie, przyczyniają się do znacznego pogorszenia samopoczucia lub towarzyszą im inne objawy. Ich leczenie zależy od przyczyny, która je wywołała, np. w ataku astmy choremu podaje się leki rozszerzające oskrzela.
Osoba, która udziela pomocy przy ataku duszności, powinna:
- uspokoić chorego,
- pomóc mu przyjąć dogodną pozycję,
- zapewnić choremu dostęp świeżego powietrza,
- wezwać pogotowie,
- pozostać z chorym do przyjazdu karetki,
- w razie nagłego pogorszenia się stanu chorego, rozpocząć resuscytację.
Duszności zwykle wiążą się z koniecznością hospitalizacji lub wykonania szeregu badań, które pomogą ustalić ich przyczynę. To z kolei powoduje utratę części dochodów poprzez duże wydatki. Możesz się przed nimi uchronić, wykupując nasze ubezpieczenie na wypadek pobytu w szpitalu. To nie tylko wsparcie finansowe, ale także pomoc w zorganizowaniu bezpłatnych konsultacji specjalistycznych i rehabilitacji. Wszystko po to, aby przyspieszyć Twój powrót do pełni zdrowia.
