Co to jest OFE i jak inwestowane są środki?
OFE, czyli otwarte fundusze emerytalne, to tzw. kapitałowa część systemu emerytalnego. W OFE są gromadzone i inwestowane (dlatego mowa o części kapitałowej) składki emerytalne osób pracujących. Pieniądze gromadzone przez lata w OFE są finalnie wypłacane poszczególnym osobom w formie emerytury – na 10 lat przed osiągnięciem danej osoby wieku emerytalnego, pieniądze z OFE zaczynają być systematycznie przekazywane do ZUS, po to by wypłacić je w formie emerytury.
Czy każdy ma OFE?
Spora część osób pracujących w Polsce ma OFE, ale nie wszyscy. Do OFE obowiązkowo były zapisywane osoby urodzone po 1968 roku, które między 1999 r. a styczniem 2014 r. rozpoczynały pracę i odprowadzały składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Do OFE mogły dobrowolnie przystąpić osoby urodzone pomiędzy 1 stycznia 1949 rokiem a 1 grudnia 1967 rokiem oraz osoby rozpoczynające pracę zarobkową w 2014 r.
Co ważne, w ramach reformy OFE z 2014 r. składkowanie do OFE przestało być obowiązkowe. Uczestnicy OFE mogli jednak złożyć deklarację i dalej składkować do OFE. Niezależnie od decyzji podjętej w 2014 r. na temat dalszych składek, każdy kto uczestniczył w OFE ma tam zgromadzone środki.
Jeśli jesteś klientem Nationale-Nederlanden OFE, sprawdź ile środków masz w OFE – zaloguj się do Moje NN.
Jaki cel ma likwidacja OFE?
OFE poddawane były już kilku reformom – przez lata koncepcja systemu emerytalnego ulegała zmianom. Nadchodząca reforma OFE ma być już ostatnią – OFE przestaną istnieć, a uczestnicy OFE mają zdecydować co stanie się z ich pieniędzmi.
Kto i kiedy musi podjąć decyzję w sprawie likwidacji OFE?
Według projektu ustawy z 3 lutego 2021 r., wszyscy posiadacze środków w OFE muszą podjąć decyzję o wyborze IKE lub ZUS. Jeśli dana osoba chce pozostawić pieniądze w OFE, które przekształci się w IKE, nie musi robić nic – proces jest automatyczny. Jeśli posiadacz OFE chce przenieść pieniądze do ZUS, musi złożyć pisemną deklarację do OFE – w terminie, który zostanie określony w ustawie.
Decyzji o środkach w OFE nie podejmują osoby, które do dnia określonego w ustawie osiągną wiek emerytalny. Ich pieniądze zostaną przekazane na subkonto w ZUS (większość środków z OFE tych osób została już przekazana do ZUS w formie tzw. suwaka, po to by pieniądze te wypłacić w formie emerytury).
Jeśli jesteś klientem Nationale-Nederlanden OFE, sprawdź ile środków masz w OFE – zaloguj się do Moje NN.
Co zrobić z pieniędzmi z OFE - jaki mam wybór?
Opcja nr 1 – Przeniesienie środków z OFE do IKE
Ta opcja oznacza pozostawienie środków w instytucji prywatnej w ramach prywatnego produktu specjalnego IKE. Pod względem technicznym OFE przekształci się w specjalne IKE (inne niż dotychczasowe IKE). To opcja automatyczna i domyślna – by pieniądze trafiły na IKE, nie trzeba robić nic.
Co to oznacza dla naszych pieniędzy i jakie są zalety IKE?
- Zgromadzony kapitał stanie się prywatny (dotychczas był częścią systemu emerytalnego, więc prywatny nie był),
- Środki będą podlegały dziedziczeniu
- Środki będą dalej inwestowane przez wyspecjalizowane instytucje doświadczone w pomnażaniu środków emerytalnych.
- Pieniądze będzie można wypłacić w całości (od razu lub w ratach) po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Kosztem tego rozwiązania jest tzw. opłata przekształceniowa w wysokości 15% zgromadzonych środków (pobierana przy przekształceniu, przy wypłacie brak opłat i podatków).
Opcja nr 2 – Przejście z OFE do ZUS
Posiadacze OFE w ramach likwidacji OFE mogą przenieść całość zgromadzonych dotychczas środków z OFE na konto w ZUS. By to zrobić, w terminie, który zostanie wskazany w ustawie do swojego OFE należy przesłać pisemną deklarację (na formularzu, którego wzór zostanie opublikowany w rozporządzeniu).
Co dla naszych pieniędzy oznacza przeniesienie do ZUS?
- Środki zgromadzone w ZUS nie są prywatne – są częścią systemu emerytalnego i służą do wypłaty emerytury
- Pieniądze trafią na tzw. konto w ZUS i nie będą podlegały dziedziczeniu
- Środki nie będą inwestowane, lecz będą waloryzowane
- Pieniądze będą wypłacone po osiągnięciu wieku emerytalnego wyłącznie w formie dożywotniej emerytury
- Emerytury w Polsce są opodatkowane – obecne stawki wynoszą obecnie 17% i 32%
Co wybrać po likwidacji OFE – podsumowanie
| Specjalne IKE | ZUS | |
|---|---|---|
| Prywatne środki | Tak | Nie |
| Dziedziczenie środków | Tak | Nie |
| Wypłata | Jednorazowa lub w ratach (do wyczerpania środków) |
W formie dożywotniej emerytury |
| Podatek dochodowy przy wypłacie | brak |
17% lub 32% |
| Opłata przekształceniowa | 15% wartości środków zgromadzonych w OFE | brak |
Co z kolejnymi składkami emerytalnymi po likwidacji OFE?
Obecnie składki emerytalne trafiają do ZUS – na konto i subkonto, a jeśli dana osoba chce dobrowolnie składkować do OFE, to również do OFE. Po likwidacji OFE, kolejne składki emerytalne będą trafiały wyłącznie do ZUS, ale to od nas zależy, czy część z nich będzie dziedziczona.
- Jeśli zdecydujemy się pozostać w OFE przekształconym w specjalne IKE – część przyszłych składek emerytalnych będzie dziedziczona. W tym wariancie składki emerytalne w wysokości 7,3% podstawy wymiaru będzie trafiała na subkonto i będzie dziedziczona (łącznie ze środkami zgromadzonymi dotychczas na subkoncie). Pozostała część składek (12,22% podstawy wymiaru) będzie trafiała na konto i nie będzie dziedziczona.
- Jeśli przeniesiemy środki z OFE do ZUS – kolejne składki emerytalne nie będą dziedziczone. W tym wariancie całość przyszłych składek emerytalnych (19,52% podstawy wymiaru) będzie trafiała wyłącznie na konto w ZUS i nie będzie dziedziczona. Subkonto ZUS nie będzie już zasilane kolejnymi składkami. Dziedziczone będą tylko dotychczas zgromadzone składki na subkoncie.
