Biopsja – co to jest? Jak się przygotować?

Biopsja to zabieg pobrania materiału do badań cytologicznych i histologicznych. Pozwala na ustalenie rodzaju choroby i pomaga określić sposób niezbędnego leczenia.

Biopsja kojarzy się przede wszystkim z badaniem onkologicznym, czyli z określeniem, czy guzek nie ma charakteru złośliwego. Dzięki niej można jednak stwierdzić także przyczynę innych chorób czy miejscowych zmian w tkankach.

Kiedy dostaniesz skierowanie na biopsję?

Podstawowym wskazaniem do wykonania biopsji jest podejrzenie choroby nowotworowej. Skierowanie na wykonanie tego zabiegu wystawi Ci lekarz, który w trakcie badania klinicznego wyczuje obecność nieprawidłowej struktury w powłokach ciała, w jamie brzusznej czy szyi. Guzek może zostać wykryty również w obrębie narządów miednicy mniejszej, np. narządu rodnego kobiet. U mężczyzn zdarzają się zmiany w prostacie czy w worku mosznowym. Biopsji często poddawane są też powiększone węzły chłonne.

Niekiedy bezpośrednim wskazaniem do biopsji jest wstępna diagnoza wynikająca z badań obrazowych – ultrasonografii, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Procedury te pozwalają na dokładne zlokalizowanie chorobowych zmian także w miejscach, które nie są dostępne badaniu lekarskiemu. Są to m.in.: wnętrze czaszki, układ kostny, narządy takie, jak wątroba, śledziona, płuca, nerki albo trzustka. Można wykryć również niewielkie nieprawidłowości w obrębie gruczołów dokrewnych – np. tarczycy czy nadnerczy.

Jakie choroby można zdiagnozować, korzystając z wyników biopsji?

Badanie materiału pobranego w trakcie biopsji ma rozstrzygać przede wszystkim o obecności lub braku komórek nowotworowych. Takie rozpoznanie często pozwala na wczesne rozpoczęcie leczenia i uniknięcie rozprzestrzeniania się zmian do innych narządów (powstawania groźnych dla życia przerzutów).

Biopsja umożliwia także diagnozę niektórych chorób immunologicznych tkanki łącznej, łagodnych rozrostów tkanek czy zaburzeń polegających na odkładaniu się w narządach różnych nieprawidłowych substancji. Przykładami są tutaj np. toczeń rumieniowaty trzewny, sarkoidoza, włókniaki czy glikogenozy. Można też zdiagnozować przewlekłe zmiany zapalne lub degeneracyjne tkanek.

Jakie są metody i dokładność wyników biopsji?

Dokładność i wiarygodność wyników biopsji zależy od metody pobrania materiału i rodzaju wykonanych badań histologicznych. Przyjmuje się, że negatywny wynik badania nie oznacza wykluczenia choroby, szczególnie w przypadku biopsji cienkoigłowych, w których ilość pobranych komórek jest niewielka i nie pozwala na ocenę struktury tkanek. Większą pewność uzyskania prawidłowego rezultatu uzyskuje się w przypadku:

  • biopsji gruboigłowej, gdzie średnica igły punkcyjnej jest większa i pozwala na pobranie większych wycinków,
  • biopsji mammotomicznej (dotyczącej piersi), gdzie wkłucia igły do badanego guza dokonuje się z minimalnej odległości po wstępnym nacięciu tkanek.

Bardzo precyzyjną metodą są tzw. biopsje celowane, gdzie pozycję igły względem zmiany chorobowej określa się za pomocą obserwowanego w trakcie zabiegu obrazu z ultrasonografu, aparatu rentgenowskiego czy tomografu.

Jak możesz przygotować się do biopsji?

Jeśli lekarz skieruje Cię na biopsję, nie jest zwykle potrzebne specjalne przygotowanie. Przez klika dni powinieneś powstrzymać się od stosowania leków, które mogą wpływać na zmniejszenie krzepliwości krwi. Nie możesz też spożywać alkoholu.

Udając się na biopsję, weź ze sobą dowód osobisty, skierowanie oraz całą swoją dokumentację medyczną. Pomyśl ponadto o zapewnieniu sobie w dniu zabiegu pomocy innej osoby – lekarz może zalecić Ci ograniczenie aktywności i odpoczynek.

Biopsja wprawdzie nie musi, ale jednak może oznaczać rozpoznanie choroby nowotworowej i początek walki o Twoje zdrowie i życie. Ogromnym wsparciem dla Ciebie i Twoich bliskich będzie wówczas zawarte wcześniej ubezpieczenie na wypadek nowotworu (zwłaszcza z pakietami dodatkowymi: Pre-diagnoza i Pakiet onkolog). Dzięki niemu będziesz mógł pokryć nierefundowane koszty pogłębionej diagnostyki, leczenia czy rehabilitacji. Świadczenie obejmuje także pomoc finansową dla Twojej rodziny, gdyby Ciebie zabrakło. Pakiety dodatkowe zapewniają m.in. dostęp do szybkich konsultacji medycznych, w tym profesorskich, pokrywają koszty badań przesiewowych i genetycznych, byś mógł jak najszybciej rozpocząć najlepsze dla Ciebie leczenie.

Zespół Nationale-Nederlanden 18.05.2020