Księga wieczysta – co to jest? Jak ją założyć?

Planujesz zakup mieszkania? Koniecznie sprawdź jego księgi wieczyste! Jak możesz znaleźć numer księgi wieczystej? Czym są te dokumenty i o czym musisz pamiętać podczas sprawdzania ich zawartości?

Interesujesz się zakupem nieruchomości? Niezależnie od tego, czy jesteś przedsiębiorcą, czy osobą prywatną, powinieneś wiedzieć, co to jest księga wieczysta i co możesz w niej znaleźć.

Księgi wieczyste to rejestry publiczne, w których umieszczany jest stan prawny danej nieruchomości. Zawierają wszystkie przydatne informacje, np. dotyczące tego, kto jest właścicielem nieruchomości lub kto ma prawo do wieczystego użytkowania. W księgach wieczystych możesz także sprawdzić, czy na nieruchomości ciążą jakieś obciążenia finansowe, np. kredyt hipoteczny.

Jak sprawdzić księgę wieczystą?

W związku z tym, że księgi wieczyste obejmuje zasada jawności, każdy zainteresowany może mieć do nich dostęp. Dlatego też, jeśli dokonujesz zakupu, możesz sprawdzić elektroniczne księgi wieczyste lub te w tradycyjnej formie we właściwym sądzie rejonowym. Musisz w tym celu posiadać numer księgi wieczystej.

Jak znaleźć numer księgi wieczystej?

Wszystkie księgi wieczyste prowadzone przez sądy rejonowe posiadają swój unikalny numer. Składają się na niego trzy istotne elementy:

  • oznaczenie wydziału ksiąg wieczystych sądu rejonowego, który założył księgę (cztery znaki),
  • numer przydzielony według repertorium ksiąg wieczystych (8 cyfr),
  • cyfra kontrolna.

Jeśli znasz elektroniczny numer księgi wieczystej, możesz z łatwością zapoznać się z jej treścią, np. korzystając z publicznej przeglądarki internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Numer księgi wieczystej możesz także znaleźć po adresie nieruchomości lub po numerze działki, zwracając się o pomoc do odpowiednich instytucji lub wyszukując informacje w internecie.

Na co zwrócić uwagę, sprawdzając księgi wieczyste?

Księgi wieczyste mogą ostrzec nabywcę przed dokonaniem złego zakupu. Sprawdzając dokumenty, zwróć uwagę na:

  • przeznaczenie nieruchomości i wielkość powierzchni – informacje te znajdziesz w pierwszym dziale księgi wieczystej. Zwróć uwagę na to, czy zgadzają się ze stanem faktycznym;
  • hipoteki – w dziale czwartym znajdziesz informacje o ewentualnych zadłużeniach nieruchomości;
  • ograniczenia praw rozporządzania nieruchomością – z trzeciego działu ksiąg wieczystych dowiesz się np. o umowie pierwokupu cza zawartej z inną osobą umowie przedwstępnej;
  • osobę, która ma być stroną umowy – jeżeli nie chcesz zostać oszukany, sprawdź w dziale drugim księgi wieczystej, czy osoba, z którą podpisujesz umowę, to faktycznie właściciel nieruchomości.

Dodatkowo przed zakupem nieruchomości weź pod uwagę ubezpieczenie domu i mieszkania – oprócz sprawdzenia ksiąg wieczystych zorientuj się, czy nieruchomość jest ubezpieczona. Jeśli nie, zdecyduj się na ubezpieczenie domu i mieszkania. To bardzo ważne, ponieważ jeśli Twoja nieruchomość ulegnie zniszczeniu, jej wartość będzie ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego na dzień szkody, a Ty otrzymasz pełną kwotę, która zrekompensuje szkody.

Nowa księga wieczysta – jak ją założyć?

Księgi wieczyste zapewniają bezpieczeństwo prawne nieruchomości właścicielowi oraz potencjalnemu nabywcy, ponieważ zawierają wszystkie informacje o nieruchomości oraz o ewentualnych obciążeniach domu, działki czy mieszkania.

Zakładając księgę wieczystą, musisz złożyć specjalny wniosek o jej stworzenie w sądzie rejonowym, właściwym dla danej nieruchomości. Do wniosku musisz dołączyć ewentualne załączniki (potwierdzenie nabycia nieruchomości, wypis z rejestru gruntów, wyrys z mapy ewidencyjnej).

Ile kosztuje założenie księgi wieczystej?

Obowiązkowa opłata przy składaniu wniosku wynosi 100 złotych. Oprócz tej kwoty musisz się jednak liczyć z innymi wydatkami – np. wpis dotyczący prawa własności nieruchomości kosztuje już 200 złotych. Podobną kwotę zapłacisz za wpis hipoteki do rejestru. Z kolei wpis dotyczący prawa do lokalu na podstawie dziedziczenia wynosi 150 złotych.

Zespół Nationale-Nederlanden 13.04.2020