Uraz kręgosłupa nigdy nie może zostać zbagatelizowany. Skutkiem uszkodzenia może być nawet utrata pełnej sprawności, a tym samym konieczność zrezygnowania z dotychczasowej aktywności społecznej i zawodowej. Osoba poszkodowana wymaga natychmiastowej pomocy i konsultacji lekarskiej.
Kręgosłup składa się z 26 kości: 24 kręgów, kości krzyżowej (tworzy ją 5 zrośniętych kręgów) i kości guzicznej (tworzy ją 4–5 zrośniętych kręgów). Przestrzenie między nimi są wypełnione krążkami międzykręgowymi, które są elastyczne i sprężyste. Kręgosłup jest podzielony na odcinki: szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i guziczny. Jego rolą jest ochrona rdzenia kręgowego, podpieranie szkieletu oraz umożliwienie ruchów ciała.
Jakie są rodzaje urazów kręgosłupa?
Wyróżnia się następujące rodzaje urazów kręgosłupa:
- zamknięte – prowadzi do uszkodzeń kostnych i łącznotkankowych na skutek rozproszenia energii,
- penetrujące – energia jest skupiona na małym obszarze, co skutkuje uszkodzeniem głębszych tkanek (w tym przypadku rdzenia kręgowego).
W wyniku zamkniętego urazu kręgosłupa również może dojść do uszkodzenia rdzenia kręgowego. Niekiedy siła jest tak duża, że prowadzi do jego rozciągania lub ściskania. Zdarza się także jego stłuczenie na skutek gwałtownego przemieszczenia się i uderzenia w ściany kanału kręgowego. Również odłamki kostne mogą spowodować zranienie rdzenia kręgowego.
Uraz kręgosłupa może być:
- złamaniem bez przemieszczenia,
- złamaniem z przemieszczeniem,
- zwichnięciem.
Ze względu na miejsce uszkodzenia wyróżnia się:
- uraz kręgosłupa szyjnego,
- uraz kręgosłupa piersiowego,
- uraz kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.
Najczęstsze przyczyny urazów kręgosłupa
Przyczyny urazów kręgosłupa mogą być różne. Bardzo często dochodzi do nich podczas wypadków komunikacyjnych. Uszkodzenia powstają również na skutek: upadku z wysokości, kontuzji sportowej, uderzenia, skoku do wody, podniesienia ciężkiego przedmiotu. Urazy kręgosłupa mogą być efektem osłabienia struktur kostnych przez osteoporozę lub zmiany nowotworowe.
Uraz kręgosłupa może powstać w mechanizmie:
- rozciągnięcia,
- nadmiernego wyprostu,
- zgniecenia,
- nadmiernego zgięcia,
- nadmiernej rotacji szyi lub tułowia,
- nadmiernego zgięcia głowy do boku.
Objawy urazu kręgosłupa
Możliwe objawy urazu kręgosłupa to:
- ból pleców lub szyi o różnym stopniu nasilenia,
- osłabienie siły mięśni,
- widoczne otarcia lub krwiaki
- problem z wykonywaniem ruchów (np. obracaniem głowy).
Jeżeli podczas urazu kręgosłupa dojdzie do uszkodzenia rdzenia, mogą pojawić się:
- porażenie mięśni,
- brak kontroli nad pęcherzem i zwieraczami,
- problem z erekcją,
- osłabienie lub utrata czucia,
- niemożność wykonywania ruchów rękami i nogami,
- zaburzenia oddychania.
Rodzaj objawów zależy od tego, w którym odcinku kręgosłupa doszło do uszkodzenia rdzenia kręgowego.
Pierwsza pomoc przy urazie kręgosłupa
Pierwsza pomoc przy urazie kręgosłupa polega na wezwaniu pomocy i pozostaniu przy poszkodowanym do momentu przyjazdu karetki. Należy dopilnować, aby nie zmieniał on pozycji. Konieczna jest jego obserwacja. W razie stwierdzenia braku oddechu trzeba rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową. Nie jest wskazane przenoszenie chorego, chyba że w danym miejscu grozi mu niebezpieczeństwo.
Skutki urazu kręgosłupa
Skutki urazu kręgosłupa zależą od rodzaju i skali obrażeń. Często niedyspozycja jest chwilowa, a po jej ustąpieniu poszkodowany może wrócić do pracy. Niestety, zdarza się także, że dochodzi do utraty pełnej sprawności. Może wiązać się ona z koniecznością poruszania na wózku oraz bycia uzależnionym od pomocy innych osób.
Dobrze jest zabezpieczyć się przed skutkami urazu kręgosłupa. Ubezpieczenie na życie z dodatkowym pakietem to wsparcie finansowe w przypadku niezdolności do pracy. Warto je rozszerzyć o ubezpieczenie na wypadek uszkodzenia ciała. Wówczas można liczyć na gotówkę, którą można przeznaczyć na przystosowanie mieszkania do swoich potrzeb oraz zyskać dostęp do bezpłatnych konsultacji lekarskich.
