Zaletą Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) oraz Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) jest dobrowolność oszczędzania i prywatność gromadzonych środków. IKE i IKZE zakładamy samodzielnie, jeśli podjęliśmy taką decyzję, a wpłaty odprowadzamy, wtedy kiedy nam to odpowiada. Prywatność środków oznacza, że możemy nimi dysponować w dowolnym momencie oraz że w przypadku naszej śmierci kapitał podlega dziedziczeniu. Wyjaśniamy, jakie są zasady dziedziczenia oraz jak wyglądają kwestie podatkowe.
Czy kapitał na IKE i IKZE jest dziedziczony?
Środki gromadzone na IKE i IKZE są prywatne. Oznacza to, że posiadacze kont mogą nimi dysponować w każdym momencie, choć by skorzystać z pełni korzyści wypłata powinna odbywać się po spełnieniu kryteriów wieku oraz długości oszczędzania (dowiedz się więcej: Dlaczego warto oszczędzać w IKE i IKZE?). Prywatność środków to także ich dziedziczenie.
Kto dziedziczy środki zgromadzone na IKE i IKZE?
Po śmierci posiadacza IKE lub IKZE zgromadzony kapitał trafia do:
- Uposażonych – to osoby uprawnione do dziedziczenia środków zgromadzonych na IKE/IKZE. Posiadacz IKE/IKZE wskazuje uposażonych oraz określa jaka część kapitału ma trafić do danej osoby. Gdy wskazano uposażonych, środki zgromadzone na IKE/IKZE nie wchodzą do masy spadkowej.
- Spadkobierców – zgodnie z dziedziczeniem ustawowym.
Jak wskazać uposażonych w IKE i IKZE?
Dane osób uposażonych wskazuje się składając dyspozycję poprzez Serwis Klienta. Przy każdej osobie, która będzie dziedziczyć środki z IKE/IKZE należy wskazać jaką część (%) zgromadzonych środków otrzyma w przypadku śmierci uczestnika – łącznie udziały powinny sumować się do 100%. Dyspozycja dotycząca osób uprawnionych może zostać zmieniona w dowolnym momencie.
IKZE i IKE a spadek - Jak dziedziczone środki z IKE i IKZE trafiają do spadkobierców i uposażonych?
To po stronie spadkobierców i uposażonych leży obowiązek „upomnienia się” o środki zgromadzone przez zmarłego posiadacza IKE/IKZE. Osoby te muszą poinformować instytucję finansową o śmierci posiadacza IKE/IKZE i zawnioskować o przekazanie należnych środków (składając również wymagane dokumenty).
Środki z IKE/IKZE mogą trafić do spadkobierców/uposażonych w jednej z dwóch form:
- wypłata na rachunek bankowy (jednorazowo lub w ratach, w zależności od wniosku),
- wypłata transferowa (z IKE na IKE lub PPE, z IKZE na IKZE).
Dziedziczenie środków z IKE i IKZE a podatek
Czy uposażeni i spadkobiercy IKE i IKZE muszą zapłacić podatek spadkowy? Nie, otrzymanie środków zgromadzonych na IKE/IKZE przez uposażonych albo spadkobierców (tzw. osoby uprawnione) nie powoduje konieczności zapłaty podatku od spadków i darowizn.
W przypadku dziedziczenia z IKE wypłata środków dokonana na rzecz osób uprawnionych do tych środków po śmierci oszczędzającego jest zwolniona z podatku dochodowego (zwolnienie nie ma zastosowania w przypadku, gdy oszczędzający gromadził oszczędności na więcej niż jednym IKE, chyba że przepisy te przewidują taką możliwość).
Natomiast w przypadku dziedziczenia z IKZE, osoby uprawnione muszą wziąć pod uwagę, że wypłata podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Nie jest on pobierany, jeśli osoby uprawnione, po śmierci oszczędzającego wypłacą zgromadzone przez zmarłego oszczędzającego środki w ramach wypłaty transferowej na swoje IKZE. Podatek będzie pobrany dopiero przy wypłacie z IKZE.
