Co oznacza palec cukrzycowy? Jak wygląda leczenie?

Pacjenci często posługują się określeniem „palec cukrzycowy”. Warto jednak pamiętać, że nie jest to określenie medyczne. Stosuje się je potocznie w odniesieniu do zespołu stopy cukrzycowej, w którego przebiegu procesy patologiczne obejmują palce stóp. Na rozwój tego typu schorzenia są narażone osoby chorujące na cukrzycę – zarówno typu 1, jak i 2.

Zespół stopy cukrzycowej

Zespół stopy cukrzycowej obejmuje różnego rodzaju dolegliwości w obrębie stopy, które występują u osób chorujących na cukrzycę. Mają one charakter przewlekły i postępują, jeżeli nie zostaną wdrożone odpowiednie leczenie i profilaktyka.

Im dłużej trwa cukrzyca, tym większe ryzyko pojawienia się stopy cukrzycowej. Powikłanie to niesie za sobą poważne skutki. Może doprowadzić nawet do amputacji kończyny. Tym samym osoba chora traci samodzielność, a jakość życia ulega pogorszeniu.

Jak powstaje stopa cukrzycowa?

Stopa cukrzycowa jest skutkiem nieodpowiednio leczonej cukrzycy o wieloletnim przebiegu. Zbyt wysoki poziom glukozy we krwi powoduje stopniowe uszkodzenie naczyń krwionośnych i nerwów. W efekcie do tkanek nie docierają substancje odżywcze i tlen, co skutkuje pojawieniem się szeregu nieprzyjemnych objawów.

Powstanie stopy cukrzycowej wpływa na zaburzenie biomechaniki chodu oraz pojawienie się różnego rodzaju deformacji w obrębie stóp. Mogą być one związane z nieprawidłowymi nawykami (np. noszeniem niedopasowanego obuwia) lub naturalnymi procesami starzenia się i zmianami w szkielecie. Wówczas dochodzi do nadmiernego obciążenia niektórych części stopy i pojawienia się trudno gojących się owrzodzeń.

Stopa cukrzycowa może obejmować podeszwową lub grzbietową część stopy. Nierzadko objawy są widoczne na piętach lub pod kośćmi śródstopia. Zdarza się też, że są obecne na palcach lub pod nimi. Wówczas używane jest określenie „palec cukrzycowy”.

Jak wygląda stopa cukrzycowa?

Stopa cukrzycowa ma postać owrzodzenia, któremu towarzyszy stan zapalny. Oprócz tego tworzą się różnego rodzaju pęknięcia. W zaawansowanym stadium pojawia się także martwica. Zmiany trudno się goją ze względu na uszkodzenie naczyń krwionośnych i nerwów. Stopa cukrzycowa (lub palec) jest opuchnięta i sina.

Zmiana wyglądu to niejedyny objaw stopy cukrzycowej. Inne dolegliwości to:

• zaburzenia lub brak czucia,

• nieprzyjemne odczucia w stopie (np. pieczenie i mrowienie),

• obniżenie napięcia mięśni,

• zaniki mięśni,

• trudności z chodzeniem,

• ból,

• zwiększona podatność na infekcje w obrębie stóp.

Niebezpiecznym objawem jest brak odczuwania bólu przez osobę chorą. Z tego powodu często nie wie ona, że doszło do uszkodzenia stopy. To z kolei sprzyja rozwojowi infekcji.

Leczenie stopy cukrzycowej

Podstawą leczenia jest wyrównanie cukrzycy, co wiąże się z modyfikacją terapii insulinowej. Konieczne są także profesjonalne zabiegi pielęgnacyjne u podologa. Rany i martwice wymagają odpowiedniego zaopatrzenia przez chirurga. Ponadto wskazane jest odciążenie stopy (obuwie ortopedyczne, kule ortopedyczne).

Osoba chora na cukrzycę powinna regularnie oglądać stopy pod kątem obecności nawet małych ran i zadrapań. Niewskazane jest samodzielne obcinanie paznokci i usuwanie odcisków. Ważne jest też codzienne mycie stóp, dokładne ich osuszanie i nawilżanie.

Stopa cukrzycowa jest częstym i poważnym powikłaniem cukrzycy. Jej leczenie jest długotrwałe i trudne. Ubezpieczenie cukrzycowe pozwala nieco odetchnąć finansowo. Ubezpieczyciel zobowiązuje się do wypłaty świadczenia, gdy pojawią się powikłania cukrzycy. Ponadto osoba chora może liczyć na pomoc w zorganizowaniu badań, konsultacji i rehabilitacji.