Hiperglikemia to sytuacja, w której poziom stężenia glukozy we krwi jest zbyt wysoki. Bardzo często nie daje ona żadnych objawów, a nieprawidłowości można wykryć wyłącznie podczas badań krwi. Zbyt długo utrzymująca się hiperglikemia prowadzi do stopniowego uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Hipoglikemia i hiperglikemia to dwie niebezpieczne sytuacje, które mogą przytrafić się osobom chorym na cukrzycę. Są one przyczyną powikłań i znacznego pogorszenia się stanu zdrowia. Dlatego diabetycy powinni szczególnie o siebie dbać – przestrzegać zaleceń lekarza, przyjmować odpowiednie dawki leków, wykonywać regularne badania oraz stosować zdrową dietę.
Co to jest hiperglikemia?
Hiperglikemia to stan podwyższonego stężenia glukozy we krwi na czczo, a także dwie godziny po posiłku (wzrost stężenia glukozy bezpośrednio po posiłku jest naturalny). Gdy utrzymuje się on przez dłuższy czas, u takiej osoby rozpoznaje się stan przedcukrzycowy lub cukrzycę, które wymagają wdrożenia odpowiedniego leczenia. Niezdiagnozowana lub zbagatelizowana hiperglikemia może prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych.
O hiperglikemii mówi się, gdy stężenie glukozy we krwi na czczo przekracza 99 mg/dl (5,5 mmol/l). Nieprawidłowa wartość dwie godziny po posiłku to taka, która przekracza 199 mg/dl (11,0 mmol/l). Otrzymanie wyniku badania z powyższymi wartościami jest wskazaniem do przeprowadzenia dalszej diagnostyki.
Jakie są przyczyny hiperglikemii?
Przyczyny hiperglikemii mogą być różne. W przypadku osób zdrowych podwyższone stężenie glukozy może być wynikiem stresu – hormony, które się wówczas wydzielają, zwiększają oporność tkanek na insulinę. Wysoki cukier jest również efektem spożywania zbyt dużej ilości węglowodanów prostych (np. w postaci słodyczy między posiłkami). Niestety, bardzo często hiperglikemia oznacza, że u danej osoby rozwinął się już stan przedcukrzycowy lub cukrzyca.
Natomiast możliwe przyczyny hiperglikemii u osoby ze zdiagnozowaną cukrzycą to:
- nieprawidłowe odżywianie się,
- przyjęcie zbyt małej dawki insuliny lub leku przeciwcukrzycowego,
- pominięcie dawki leku,
- mała aktywność fizyczna.
Hiperglikemia w ciąży może oznaczać, że kobieta cierpi na cukrzycę ciążową. Jest to szczególny typ schorzenia związany ze wzrostem poziomu hormonów, który prowadzi do rozwoju insulinooporności i nadmiernego obciążenia komórek trzustki. Wysoki poziom glukozy wpływa niekorzystnie na płód, dlatego ciężarna powinna pozostać pod ścisłą opieką lekarza.
Jakie są objawy hiperglikemii?
Objawy hiperglikemii nie zawsze da się zaobserwować. Wartości nieznacznie powyżej normy są niezauważalne dla pacjenta, dlatego nieprawidłowości można wykryć wyłącznie w badaniu krwi (w laboratorium lub przy pomocy glukometru). Pierwsze dolegliwości mogą pojawić się dopiero po kilku latach lub wtedy, gdy stężenie glukozy we krwi osiągnie bardzo wysoki poziom.
Możliwe objawy hiperglikemii to:
- brak energii i ciągłe uczucie zmęczenia,
- wzmożone pragnienie,
- utrata masy ciała,
- rozmyte widzenie,
- większa podatność na infekcje układu moczowego.
Wysoka hiperglikemia może spowodować, że osoba chora będzie zdezorientowana i senna. Mogą pojawić się także nudności i wymioty, a w ciężkich przypadkach nawet zaburzenia świadomości (w tym śpiączka), które stanowią zagrożenie życia.
Leczenie hiperglikemii
Leczenie hiperglikemii w przypadku osób chorych na cukrzycę polega na stosowaniu doustnych leków przeciwcukrzycowych lub wykonywaniu podskórnych wstrzyknięć insuliny. Ważna jest również zmiana stylu życia – pacjent powinien dążyć do utrzymywania odpowiedniej masy ciała, uprawiać regularną aktywność fizyczną oraz stosować dietę przeciwcukrzycową. Do tego dochodzi samokontrola w postaci codziennego sprawdzania poziomu glukozy we krwi przy pomocy glukometru.
W przypadku wysokiej hiperglikemii osoba chora potrzebuje natychmiastowej pomocy medycznej. Konieczne jest podanie insuliny w ciągłym wlewie oraz nawadnianie dożylne w celu wyrównania gospodarki kwasowo-zasadowej. Odbywa się to w warunkach szpitalnych. Leczenie hiperglikemii, podobnie jak sama diagnoza cukrzycy, wiąże się bowiem z koniecznością pobytu w szpitalu i niespodziewanymi wydatkami.
Wsparcie w tej trudnej sytuacji zapewnia nasze ubezpieczenie cukrzycowe. W ramach polisy uzyskasz również bezpłatny dostęp do konsultacji i badań specjalistycznych oraz platformy edukacyjnej, dzięki czemu będziesz mógł brać aktywny udział w leczeniu.
Skutki hiperglikemii
Nadmiar glukozy we krwi powoduje stopniowe uszkodzenie tkanek i narządów wewnętrznych, na skutek czego przestają one pełnić swoją funkcję. W efekcie znacznie pogarsza się jakość życia chorego. Możliwe skutki hipoglikemii to:
- uszkodzenie narządu wzroku (np. retinopatia cukrzycowa),
- uszkodzenie nerwów (neuropatia cukrzycowa),
- uszkodzenie nerek,
- rozwój zmian miażdżycowych (a tym samym wzrost ryzyka zawału serca i udaru).
Bardzo niebezpieczna jest śpiączka cukrzycowa, która może prowadzić nawet do śmierci.
